Πάνω από 800.000 ελεύθεροι επαγγελματίες και επιτηδευματίες θα πληρώσουν φέτος 300 ευρώ φόρο επιτηδεύματος, ανεξάρτητα από την περιοχή όπου είναι η έδρα τους, συν 300 ευρώ επιπλέον για κάθε υποκατάστημα, καθώς ο εφαρμοστικός νόμος του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος που κατατέθηκε στη Βουλή προβλέπει ότι η πληρωμή του τέλους θα ξεκινήσει από εφέτος και όχι από το 2012, όπως προέκυπτε από τον πίνακα με τα έσοδα του Προγράμματος που είχε διανεμηθεί την περασμένη Παρασκευή.
Σε αυτό τον πίνακα δεν υπήρχε πρόβλεψη για έσοδα από το τέλος το 2011. Για το 2012 είχαν προβλεφθεί έσοδα 400 εκατ. ευρώ.
Με το τέλος καλύπτεται κατά 50% το κενό των 600 εκατ. ευρώ που δημιουργήθηκε από την απόσυρση της διάταξης για την ακύρωση των επιστροφών φόρου από τις αποδείξεις.
Το τέλος επιτηδεύματος συμβεβαιώνεται και καταβάλλεται με την ειδική εισφορά αλληλεγγύης.
Για το 2012 οι επιτηδευματίες και οι ασκούντες ελευθέριο επάγγελμα, εφόσον τηρούν βιβλία Β΄ή Γ΄κατηγορίας του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων, υποχρεούνται σε καταβολή ετήσιου τέλους επιτηδεύματος, το οποίο ορίζεται ως εξής:
1) Για τις επιχειρήσεις ή ελεύθερους επαγγελματίες που έχουν την έδρα τους σε τουριστικούς τόπους και σε πόλεις ή χωριά με πληθυσμό έως 200.000 κατοίκους, σε 400 ευρώ ετησίως,
β) Για επιχειρήσεις ή ελεύθερους επαγγελματίες που έχουν την έδρα τους σε πόλεις με πληθυσμό πάνω από 200.000 κατοίκους, σε 500 ευρώ ετησίως,.
Στις περιπτώσεις λειτουργίας υποκαταστημάτων, επιβάλλεται επιπλέον τέλος επιτηδεύματος 300 ευρώ για κάθε υποκατάστημα.
Εξαιρούνται από τις υποχρεώσεις καταβολής του τέλους, εκτός εάν πρόκειται για τουριστικούς τόπους, οι εμπορικές επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες που ασκούν τη δραστηριότητα τους σε χωριά με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και σε νησιά κάτω από 3.100 κατοίκους.
Επίσης, εξαιρούνται ατομικές εμπορικές επιχειρήσεις και η ατομική άσκηση ελευθέριου επαγγέλματος, εφόσον δεν έχουν παρέλθει πέντε έτη από την πρώτη έναρξη εργασιών, καθώς και οι περιπτώσεις ατομικών επιχειρήσεων εφόσον για τον επιτηδευματία υπολείπονται τρία έτη από το έτος της συνταξιοδότησής του. Ως έτος συνταξιοδότησης νοείται το 65ο έτος της ηλικίας.
Σε ό,τι αφορά τους εργαζόμενους που αμείβονται με «μπλοκάκια» και όσους είναι μισθωτοί αλλά έχουν εισοδήματα και από ελευθέριο επάγγελμα, ακόμα δεν έχει διευκρινιστεί πως θα αντιμετωπισθούν, καθώς στον εφαρμοστικό νόμο αναφέρεται ότι θα εκδοθεί διευκρινιστική απόφαση.
Ο υπουργός Οικονομικών Ευ. Βενιζέλος έχει δεσμευτεί ότι δεν θα αφορά όσους έχουν κάνει έναρξη επαγγέλματος και αμείβονται ως ελεύθεροι επαγγελματίες, ενώ στην πραγματικότητα δουλεύουν ως εργαζόμενοι.
Ανοικτό είναι το ενδεχόμενο εξαίρεσης όσων είναι μισθωτοί και έχουν εισοδήματα από ελευθέρια επαγγέλματα και στους οποίους τα εισοδήματα από μισθωτές υπηρεσίες είναι υψηλότερα σε σύγκριση με αυτά του επιτηδεύματος.