Πλήθος αλλαγών περιλαμβάνει το νέο έντυπο Ε1 της φετινής φορολογικής δήλωσης, καθώς τίθενται σε ισχύ οι διατάξεις του νέου φορολογικού νόμου που προβλέπει μεταξύ άλλων ενιαία φορολογική κλίμακα και νέα αυστηρότερα τεκμήρια. Πρόκειται για ένα έντυπο σαφώς πιο πολύπλοκο από τα παραδοσιακά έντυπα των τελευταίων ετών, που επιχειρεί να εφαρμόσει τις αλλαγές που επήλθαν στη φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων με τον νόμο 3842/2010.
Η Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων θα αρχίσει στο τέλος της εβδομάδας να αποστέλλει τους πρώτους φακέλους μαζί με το νέο έντυπο της εφορίας για τη συμπλήρωση των δηλώσεων. Ωστόσο, μόνο οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι που δεν υποβάλλουν τις δηλώσεις τους μέσω λογιστών μπορούν ακόμη να υποβάλλουν δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος σε άλλη μορφή πλην της ηλεκτρονικής.
Όλοι οι επιτηδευματίες που έχουν επιχείρηση ή ασκούν ελεύθερο επάγγελμα, και κάθε άλλος που υποβάλλει τη δήλωσή του μέσω λογιστή, θα πρέπει να την αποστέλλει πλέον ηλεκτρονικά. Κατά την ηλεκτρονική υποβολή της δήλωσης, οι αποδείξεις και τα δικαιολογητικά δεν συνυποβάλλονται αλλά φυλάσσονται από τον φορολογούμενο. Εξαιρούνται από την υποβολή δήλωσης μόνον όσοι έχουν εισόδημα μέχρι 6.000 ευρώ, εφόσον αυτό προκύπτει αποκλειστικά με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης (π.χ. της κατοικίας του, του αυτοκίνητου κ.λπ.).
Πρώτοι στο ραντεβού με την εφορία θα προσέλθουν οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι έχοντες ατομικές και εμπορικές επιχειρήσεις με βιβλία α΄ και β΄ κατηγορίας, που καλούνται να υποβάλουν τις δηλώσεις τους μεταξύ 1-16 Μαρτίου (οι ίδιες ημερομηνίες αφορούν και τους έχοντες εισοδήματα μόνο από ενοίκια). Ακολουθούν στο διάστημα 1-15 Απριλίου όσοι δηλώνουν μεταξύ άλλων και γεωργικό εισόδημα, μετά σειρά έχουν οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι ατομικές επιχειρήσεις με βιβλία γ΄ κατηγορίας (18 Απριλίου- 4 Μαΐου), και όσοι έχουν εισοδήματα από συμμετοχή σε εταιρείες με βιβλία β΄ και γ΄ κατηγορίας (2-16 Μαΐου). Όσον αφορά τους μισθωτούς και συνταξιούχους, θα πρέπει να υποβάλουν τη φορολογική τους δήλωση μεταξύ 3-31 Μαΐου, ανάλογα με το τελευταίο ψηφίο του ΑΦΜ τους.
Στο νέο έντυπο Ε1, οι φορολογούμενοι καλούνται να αποτυπώσουν τα εισοδήματά τους με τρόπο ώστε να φορολογηθούν με βάση τα νέα αυστηρότερα τεκμήρια, να καταγράψουν για πρώτη φορά αν έχουν ακίνητα και καταθέσεις στο εξωτερικό, τυχόν επαναπατριζόμενα κεφάλαια, ποσά που δαπάνησαν για δίδακτρα ιδιωτικών σχολείων και οικιακούς βοηθούς, ενώ επιχειρείται επίσης για πρώτη φορά η καταγραφή όσων ελεύθερων επαγγελματιών υπέπεσαν πέρυσι σε φορο-παραβάσεις.
Τα εισοδήματα που αποκτήθηκαν από διάφορες πηγές, όπως μισθούς, συντάξεις, γεωργικές επιχειρήσεις, εμπορικές επιχειρήσεις, ελευθέρια επαγγέλματα, μισθώματα από ακίνητα και κινητές αξίες θα δηλωθούν στον πίνακα 4. Σημειώνεται ότι από 1-1-2010 έχουν καταργηθεί οι διατάξεις που προβλέπουν αυτοτελή φορολόγηση εισοδημάτων. Αποζημιώσεις, επιδόματα και αμοιβές που μέχρι το 2009 φορολογούνταν αυτοτελώς με χαμηλούς συντελεστές φόρου από 15% έως 20% εντάχθηκαν στην ενιαία κλίμακα φορολογίας εισοδήματος και φορολογούνται πλέον με υψηλότερους συντελεστές, κλιμακούμενους από 18% έως 45%.
Ειδικά σε ό,τι αφορά στις αποδείξεις, οι φορολογούμενοι θα πρέπει να τις υποβάλουν σε κλειστό φάκελο στην αρμόδια για τη φορολογία του εισοδήματος ΔΟΥ στον οποίο θα αναγράφονται: Το ονοματεπώνυμο και ο ΑΦΜ του υπόχρεου, ο αριθμός των αποδείξεων και το συνολικό ποσό αυτών. Όσοι υποβάλλουν ηλεκτρονικά τις δηλώσεις αυτές, φυλάσσονται από τον φορολογούμενο και παραδίδονται εφόσον ζητηθούν.
Ποιες αλλαγές επέρχονται
Πλέον καθιερώνεται νέος κωδικός στην πρώτη σελίδα του εντύπου (πίνακας 2), στον οποίο ο φορολογούμενος καλείται να απαντήσει αν έχει κεφάλαια στο εξωτερικό, με ένα «ναι» ή ένα «όχι» (κωδικός 029).
Επίσης, στην πρώτη σελίδα του νέου εντύπου (πίνακας 2), προστέθηκε κωδικός που πρέπει να συμπληρωθεί από όσους ελεύθερους επαγγελματίες έχουν υποπέσει σε φορολογικές παραβάσεις. Κι αυτό διότι αν η παράβαση (μη έκδοση φορολογικών στοιχείων ή ανακριβής καταχώρισή τους στα βιβλία) ξεπερνά σε καθεμία περίπτωση ξεχωριστά το ποσό των 1.200 ευρώ, τότε ο επαγγελματίας χάνει το αφορολόγητο όριο των 12.000 ευρώ (κωδικός 021).
Εφεξής απαλλάσσονται του φόρου για τρία χρόνια και για καθαρά κέρδη ώς 30.000 ευρώ όσοι επιτηδευματίες ξεκίνησαν νέα επιχείρηση μέσα στο 2010 και είναι κάτω των 35 ετών (κωδικός 019).
Μειώνεται ο φορολογικός συντελεστής για όσες μικρομεσαίες επιχειρήσεις είχαν μείωση στα ακαθάριστα έσοδά τους για 2 συνεχή οικονομικά έτη, αλλά δεν έκαναν στο διάστημα αυτό απολύσεις (κωδικός 025).
Σε νέο κωδικό οι φορολογούμενοι καλούνται να απαντήσουν αν είναι δημόσιοι υπάλληλοι μόνιμου ή ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου (κωδικός 027), όπως επίσης και αν είναι συνταξιούχοι και έχουν γεννηθεί πριν από το 1945 (κωδικός 013). Σε μια τέτοια περίπτωση έχει μείωση τεκμηρίου.
Έχουν προστεθεί κωδικοί (317-318) όπου πρέπει να αναγράψουν τα εισοδήματά τους οι αθλητές καθώς και άλλες κατηγορίες που μέχρι πρότινος φορολογούνταν αυτοτελώς όπως π.χ. τα επιδόματα των ανέργων. Η αλλαγή αυτή οφείλεται στο γεγονός ότι από φέτος, όλοι όσοι φορολογούνταν αυτοτελώς θα φορολογηθούν με την ενιαία κλίμακα.
Ποσά που μειώνουν τη δαπάνη
-Νέοι είναι και οι κωδικοί 783-784 όπου θα αναγραφούν τα ποσά που επαναπατρίστηκαν στην Ελλάδα και φορολογήθηκαν με 5% (στον πίνακα με τα ποσά που μειώνουν την ετήσια δαπάνη).
Τα ποσά αυτά μπορούν να χρησιμεύσουν στον φορολογούμενο για την κάλυψη τυχόν πρόσθετης διαφοράς μεταξύ δηλωθέντος εισοδήματος και αθροίσματος αντικειμενικών δαπανών διαβίωσης και δαπανών απόκτησης περιουσιακών στοιχείων.
-Επίσης, οι νέοι κωδικοί 661- 662 συμπληρώνονται από όσους λαμβάνουν επίδομα ανεργίας του ΟΑΕΔ. Το επίδομα αυτό εφόσον δηλωθεί λαμβάνεται υπόψη για την κάλυψη τυχόν πρόσθετης διαφοράς μεταξύ δηλωθέντος εισοδήματος και αθροίσματος αντικειμενικών δαπανών διαβίωσης και δαπανών απόκτησης περιουσιακών στοιχείων.
-Καθιερώνονται επίσης νέοι κωδικοί όπου οι φορολογούμενοι θα αναγράψουν τα καθαρά κέρδη από ατομική επιχείρηση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, από ατομική αγροτουριστική επιχείρηση μέχρι 10 δωματίων και το καθαρό εισόδημα από αλιευτική δραστηριότητα.
-Νέοι είναι και οι κωδικοί για το ακαθάριστο εισόδημα από ακίνητα που εκμισθώνονται, παραχωρούνται δωρεάν και ιδιοχρησιμοποιούνται (ως κατοικίες, σχολεία, φροντιστήρια, αίθουσες κινηματογράφων, ξενοδοχεία, νοσοκομεία, καταστήματα, γραφεία, αποθήκες κ.λπ.), εφόσον έχουν χαρακτηριστεί διατηρητέα και ξεκίνησαν να ανασκευάζονται από τις 23 Απριλίου 2010.