Nέο σύστημα είσπραξης και απόδοσης ΦΠΑ, με τη δημιουργία ενός ειδικού τραπεζικού λογαριασμού ΦΠΑ για κάθε επιχειρηματία και ελεύθερο επαγγελματία καθιερώνει το υπουργείο Οικονομικών.
Την ίδια ώρα, το οικονομικό επιτελείο βάζει στο τραπέζι του διαλόγου με τα κόμματα (ΠΑΣΟΚ, Ν.Δ. και ΛΑ.Ο.Σ.) όλα τα ανοιχτά θέματα στο μέτωπο της φορολογίας επανεξετάζοντας τη φορολογία εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων, τους συντελεστές ΦΠΑ, τις φοροαπαλλαγές, την ενοποίηση των φόρων στα ακίνητα καθώς και την αναδιοργάνωση του φοροεισπρακτικού μηχανισμού.
Μάλιστα ο υπουργός Οικονομικών Ευάγγ. Βενιζέλος καλεί τα κόμματα να ξαναδούν ακόμη και τις φορολογικές ρυθμίσεις που έχουν ψηφισθεί την τελευταία διετία με το οικονομικό επιτελείο να επιχειρεί τη δημιουργία ενός φορολογικού πλαισίου το οποίο θα παρουσιασθεί στη τρόικα ενόψει του νέου δανειακού προγράμματος.
Το σχέδιο για το ΦΠΑ
Η αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής και η ενίσχυση των φορολογικών εσόδων βρίσκονται ψηλά στην αντζέντα του διαλόγου αφού η τρόικα πιέζει ασφυκτικά και διαπιστώνει σοβαρές καθυστερήσεις και αρρυθμίες. Στο πλαίσιο αυτό το υπουργείο Οικονομικών προωθεί ένα σχέδιο για την άμεση είσπραξη του ΦΠΑ. Το μέτρο θα περιληφθεί στο νέο φορολογικό νομοσχέδιο και προβλέπει την καθιέρωση ενός ειδικού τραπεζικού λογαριασμού για κάθε επιτηδευματία ο οποίος θα «κινείται» αποκλειστικά και μόνο για τις εισπράξεις και πληρωμές ΦΠΑ. Στόχος του οικονομικού επιτελείου είναι ο ΦΠΑ να εξοφλείται στην… ώρα του. Σύμφωνα με πληροφορίες, το σχέδιο προβλέπει ότι:
1. Ολοι οι επιτηδευματίες (φυσικά και νομικά πρόσωπα) θα υποχρεωθούν να τηρούν ειδικό τραπεζικό λογαριασμό ΦΠΑ.
2. Ολες οι συναλλαγές ιδιωτών με επιχειρήσεις εφόσον υπερβαίνουν το ποσό των 1.500 ευρώ θα εξοφλούνται μέσω τραπεζών (με χρεωστικές ή πιστωτικές κάρτες).
3. Ο επιτηδευματίας με την υποβολή της περιοδικής δήλωσης ΦΠΑ θα καταβάλει στον ειδικό τραπεζικό λογαριασμό ΦΠΑ, το ποσό του φόρου που θα πρέπει να αποδώσει στο Δημόσιο για τις συναλλαγές που πραγματοποίησε τον προηγούμενο μήνα ή το προηγούμενο τρίμηνο.
4. Ο ΦΠΑ τιμολογίων που εκδίδονται για συναλλαγές μεταξύ επιτηδευματιών δεν θα αποτελεί προϊόν διακανονισμού. Συγκεκριμένα δεν θα επιτρέπεται να συμπεριλαμβάνεται η αξία του ΦΠΑ σε οποιονδήποτε διακανονισμό εξόφλησης του τιμολογίου (επιταγές, συναλλαγματικές κ.λπ.). Ο λήπτης του φορολογικού στοιχείου θα είναι υποχρεωμένος να καταθέσει το ΦΠΑ της συναλλαγής αυτής στον ειδικό επαγγελματικό λογαριασμό του εκδότη σε μικρό χρονικό διάστημα από την έκδοση του τιμολογίου. Σε περίπτωση καθυστέρησης πληρωμής του ΦΠΑ θα επιβάλλονται πρόστιμα. Ετσι και οι επιχειρήσεις θα μπορούν να είναι εντάξει με τις υποχρεώσεις τους και δεν θα υπάρχουν απώλειες ΦΠΑ από το κράτος. Βέβαια το σχέδιο αυτό προϋποθέτει την άμεση διαβίβαση των φορολογικών στοιχείων. Από τη στιγμή που θα εκδίδεται το τιμολόγιο, η τράπεζα θα λαμβάνει γνώση και θα δεσμεύει ποσό που αντιστοιχεί στο ΦΠΑ από τον προσωπικό λογαριασμό του εκδότη και θα το μεταφέρει στον ειδικό λογαριασμό ΦΠΑ. Για παράδειγμα, ένας έμπορος αγοράζει από τον προμηθευτή του εμπόρευμα αξίας 30.000 ευρώ και συμφωνούν η εξόφληση να γίνει με εξάμηνες επιταγές. Στην περίπτωση αυτή, ο έμπορος μέσω του τραπεζικού λογαριασμού θα είναι υποχρεωμένος να πληρώσει απευθείας ολόκληρο το ποσό του ΦΠΑ της συναλλαγής που είχε με τον προμηθευτή του. Ετσι με τον τρόπο αυτό δεν θα υπάρχει καθυστέρηση στην εξόφληση του ΦΠΑ και το Δημόσιο θα εισπράττει εγκαίρως το φόρο.
Διάλογος
Οι συζητήσεις για το Εθνικό Φορολογικό Σύστημα που θα ξεκινήσουν την Τετάρτη αναμένεται να στηριχθούν στα πορίσματα των δύο ομάδων τεχνικής βοήθειας του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου που δούλεψαν η μία για τη φορολογική πολιτική και η άλλη για τη φορολογική διοίκηση.
Ο επικεφαλής της ομάδας για τη φορολογική διοίκηση είναι Χιλιανός, και σύμφωνα με τον κ. Βενιζέλο κατάφερε να αλλάξει τα δεδομένα του φορολογικού συστήματος της χώρας του σε ελάχιστο χρονικό διάστημα.
Η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών αν και βάζει στο τραπέζι του διαλόγου τους συντελεστές στη φορολογία εισοδήματος και νομικών προσώπων και στο ΦΠΑ θέλει εφόσον αποφασισθεί η μείωσή τους να αντικατασταθούν από άλλα μέτρα που θα έχουν ισοδύναμο αποτέλεσμα για τα ταμεία του Δημοσίου.
Αλλωστε όπως δήλωσε πρόσφατα ο κ. Βενιζέλος «όλα μπορούν να συζητηθούν, αρκεί να υπάρχει αρχή, μέση και τέλος. Αρκεί να μπορούμε να αναπληρώσουμε κάθε μέτρο με κάτι άλλο». Οσον αφορά στους συντελεστές ΦΠΑ ο ίδιος έχει ξεκαθαρίσει ότι «θα πρέπει να δούμε ποια θα είναι η επίπτωση στη συγκεκριμένη δημοσιονομική κρίση στο έλλειμμα το δημοσιονομικό του 2012». Τα θέματα που μπαίνουν στο τραπέζι του διαλόγου είναι:
1. Συντελεστές ΦΠΑ: Θα εξετασθεί η δυνατότητα μείωσης των συντελεστών ΦΠΑ με τη Νέα Δημοκρατία να προτείνει τη μείωση του βασικού συντελεστή ΦΠΑ στο 19% από 23%, του μεσαίου στο 9% από 13% και του χαμηλού συντελεστή στο 5%. Οι υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών έχουν επεξεργαστεί διάφορα σενάρια. Ενα από αυτά προβλέπει τη μείωση του ανώτερου συντελεστή ΦΠΑ από το 23% στο 20% ή το 19% και τη διατήρηση του χαμηλού συντελεστή στο 13%. Το σχέδιο δεν αποκλείεται να συνοδευτεί από την κατάργηση των χαμηλών συντελεστών ΦΠΑ που ισχύουν στα νησιά οι οποίοι είναι μειωμένοι κατά 30% σε σύγκριση με αυτούς που εφαρμόζονται στην υπόλοιπη Ελλάδα.
2. Ενας φόρος στα ακίνητα: Θα εξεταστεί η ενοποίηση του ειδικού τέλους ηλεκτροδοτούμενων Δομημένων Επιφανειών το οποίο εισπράττεται σήμερα μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ και του φόρου ακίνητης περιουσίας (ΦΑΠ). Στο πλαίσιο του διαλόγου θα εξετασθεί το ενδεχόμενο επιβολής φόρου «κατοχής» και στα εκτός σχεδίου αγροτεμάχια.
3. Αντικειμενικές αξίες ακινήτων: Η αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών έχει «παγώσει» τουλάχιστον μέχρι το Καλοκαίρι. Ωστόσο στις προθέσεις της ηγεσίας του υπουργείου Οικονομικών είναι οι αντικειμενικές τιμές να αγγίξουν τις εμπορικές. Σημειώνεται ότι η Ν.Δ. προτείνει πάγωμα των αντικειμενικών αξιών για 5 έτη, και διατήρηση της αναστολής του «πόθεν έσχες» για οποιαδήποτε κατοικία.
4. Φορολογία Επιχειρήσεων: Τα κόμματα θα εξετάσουν το ενδεχόμενο μείωσης του φορολογικού συντελεστή για τις επιχειρήσεις που ανέρχεται στο 20%. Θα εξεταστεί η μείωση του συντελεστή στο 15% αλλά θα πρέπει να βρεθούν μέτρα που θα αποφέρουν έσοδα στα δημόσια ταμεία από τη ενδεχόμενη μείωση των συντελεστών. Η Ν.Δ. προτείνει ενιαίο φορολογικό συντελεστή 15% σε όλα τα νομικά πρόσωπα, παρακράτηση 15% στα διανεμόμενα κέρδη και εξάντληση της φορολόγησης των μετόχων ή εταίρων καθώς και την κατάργηση των έκτακτων εισφορών.
5. Φορολογία φυσικών προσώπων: Αν και το οικονομικό επιτελείο δεν διατίθεται να ανοίξει το θέμα της κλίμακας φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων, ωστόσο θα το πράξουν οι εκπρόσωποι της Νέας Δημοκρατίας. Θα ζητήσουν τη μείωση του αριθμού των κλιμακίων της φορολογικής κλίμακας και χαμηλότερη φορολογία, με αφορολόγητο στις 12.000 ευρώ, μείωση του ανώτατου συντελεστή από το 45% στο 40% και σταδιακά μέσα σε τρία χρόνια στο 30%.
6. Φοροαπαλλαγές: Στο θέμα των φοροαπαλλαγών ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ. φαίνεται να έχουν ταυτόσημες απόψεις. Και από τις δύο πλευρές προτείνεται η θέσπιση φοροαπαλλαγών με βάση εισοδηματικά, κοινωνικά και δημογραφικά κριτήρια.
7. Ηλεκτρονικό πόθεν έσχες: Θα εξεταστεί η δυνατότητα εφαρμογής του ηλεκτρονικού πόθεν έσχες από το τρέχον έτος. Οι φορολογούμενοι σε πρώτη φάση θα υποχρεωθούν να δηλώσουν κάθε μορφής περιουσιακά στοιχεία (κινητά και ακίνητα) σε Ελλάδα και εξωτερικό. Σε επόμενο στάδιο θα εφαρμοστεί ένα ένα νέο σύστημα προσδιορισμού των εισοδημάτων των φυσικών προσώπων που θα βασίζεται στην υποχρεωτική ηλεκτρονική υποβολή αναλυτικών δηλώσεων «πόθεν έσχες» και στον έλεγχο της προέλευσης όλων των κεφαλαίων που διακινούν οι φορολογούμενοι, είτε αυτά δαπανώνται για την απόκτηση περιουσιακών στοιχείων, είτε διατίθενται για καταναλωτικές ανάγκες, είτε αποταμιεύονται.
8. Ηλεκτρονική διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με τα ηλεκτρονικά συστήματα της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων: Με στόχο την περιστολή της έκδοσης και διακίνησης πλαστών τιμολογίων το υπουργείο Οικονομικών σχεδιάζει ένα νέο σύστημα αυτοματοποιημένης καταγραφής της έκδοσης και διακίνησης τιμολογίων, αλλά και αποδείξεων λιανικής. Σ το ίδιο μήκος κύματος κινούνται και οι απόψεις της Ν.Δ.
9. Κατάργηση του Κώδικα Βιβλίων και στοιχείων και αναμόρφωση του φορολογικού ποινολογίου: Καταργούνται πολλές υποχρεώσεις τήρησης πρόσθετων βιβλίων, μειώνονται σημαντικά τα πρόστιμα για πλαστά και εικονικά τιμολόγια, για μη έκδοση ή ανακριβή έκδοση φορολογικών στοιχείων και για άλλες παραβάσεις του συγκεκριμένου κώδικα.
10. Απόδοση έμμεσων φόρων: Η απόδοση ΦΠΑ και παρακρατούμενων φόρων από τους ελεύθερους επαγγελματίες και τις επιχειρήσεις εξετάζεται να γίνεται σε μηνιαία βάση αντί του τριμήνου που ισχύει σήμερα για τις περισσότερες επιχειρήσεις.