Ζήτημα χρόνου είναι η λήψη πρόσθετων μέτρων με στόχο την εξεύρεση 2 με 2,5 δισ. ευρώ. Η κυβέρνηση προσανατολίζεται να προχωρήσει στη λήψη τους πριν από τις 16 Μαρτίου, ημερομηνία που εκπνέει το τελεσίγραφο των Βρυξελλών. Σύμφωνα με τις μέχρι στιγμής πληροφορίες, θεωρείται δεδομένη η αύξηση των συντελεστών ΦΠΑ, θέμα που απασχόλησε και τη συνεδρίαση του ατυπου Υπουργικού Συμβουλίου, το βράδυ της Πέμπτης. Αν και η κυβέρνηση γνωρίζει ότι οι επιπτώσεις στο διαθέσιμο εισόδημα και στις τιμές των προϊόντων και των υπηρεσιών από την αύξηση του ΦΠΑ θα είναι σοβαρές, παρόλα αυτά εξετάζει τρία σενάρια για την αναπροσαρμογή των συντελεστών του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας:
– Αύξηση συντελεστών κατά μία μονάδα (από το 4% στο 5%, από το 9% στο 10% και από το 19% στο 20%).
– Δημιουργία νέου συντελεστή 21% ή και μεγαλύτερου μόνο για τα είδη πολυτελείας.
– Αύξηση συντελεστή από το 9% στο 15% και του χαμηλού συντελεστή 4% στο 7%. Σε αυτόν θα υπαχθούν τρόφιμα άμεσης ανάγκης που σήμερα έχουν συντελεστή 9%.
Το τρίτο αυτό σενάριο, το επονομαζόμενο και «κοινωνικό», μπορεί να προβλέπει ότι μια συγκεκριμένη κατηγορία τροφίμων άμεσης ανάγκης (ψωμί, γάλα κτλ.) θα μεταφερθεί από 9% που είναι σήμερα στο 7%, γεγονός που θα προκαλέσει μειώσεις τιμών, αλλά συνδυάζεται με τη μεταφορά άλλων καταναλωτικών προϊόντων (και τροφίμων) από το 9% που είναι σήμερα στο 15%.
Επίσης στον ίδιο συντελεστή θα μεταφερθούν προϊόντα που είναι σήμερα στο 19% (ένδυση, υπόδηση κτλ.) και ο ανώτατος συντελεστής θα μεταφερθεί από το 19% στο 21%, όπου θα παραμείνουν διάφορα είδη πολυτελείας.
Όπως έγραψε «Το Βήμα της Κυριακής», στην περίπτωση που τεθεί σε εφαρμογή το σενάριο αυτό εκτιμάται ότι θα προκαλέσει έκρηξη των τιμών των τροφίμων και του πληθωρισμού. Σε σχετική «υπόθεση εργασίας» υπολογίζεται λοιπόν ότι άμεσα οι τιμές των τροφίμων θα αυξηθούν κατά περίπου 5,5% και ο τιμάριθμος θα επιβαρυνθεί κατά 1,1% και συνολικά μαζί με την έμμεση επιβάρυνση θα φτάσει τουλάχιστον στο 1,5%.
Αν μάλιστα συνυπολογιστεί και η επιβάρυνση λόγω της αύξησης του ειδικού φόρου κατανάλωσης των καυσίμων, η επιβάρυνση του πληθωρισμού, που θα είναι μεγαλύτερη της μιας μονάδας, και επιπλέον η επιβάρυνση από την αύξηση του ειδικού φόρου των τσιγάρων, που θα ανέλθει στις 0,8 μονάδες, τότε είναι προφανές, όπως επισημαίνουν αρμόδιες πηγές, ότι η ελληνική αγορά εισέρχεται ταχύτατα σε μια περίεργη φάση: ύφεση και πληθωρισμός.
Υπό κανονικές συνθήκες, η αύξηση του ΦΠΑ θα έφερνε επιπλέον έσοδα περί τα 2 δισ. ευρώ ετησίως. Με την αναμενόμενη όμως μείωση της κατανάλωσης, τα έσοδα εκτιμώνται κοντά στα 1,2 δισ. ευρώ.